简体中文
繁體中文
English
Pусский
日本語
ภาษาไทย
Tiếng Việt
Bahasa Indonesia
Español
हिन्दी
Filippiiniläinen
Français
Deutsch
Português
Türkçe
한국어
العربية
บทคัดย่อ:ดา (นามสมมุติ) เกษตรกรวัย 40 ปี เป็นเหมือนหลายคนที่อยากร่ำรวยมีเงินทอง แต่นี่เป็นเรื่องไม่ง่ายนักสำหรับชาวสวนยางที่ต้องเผชิญกับปัญหาราคายางตกต่ำและผันผวนอยู่ตลอดเวลา เธอจึงมักจะหาช่องทางทำรายได้เสริมอยู่เสมอ
เริ่มจากเปิดร้านขายของชำควบคู่ไปกับการทำสวนยาง แต่รายได้ที่เข้ามาก็ยังไม่เพียงพอกับที่เธอต้องการ ถ้าเป็นอย่างนี้ต่อไปคงอีกนานกว่าความฝันที่จะได้ “จับเงินล้าน” จะเป็นจริง เธอจึงค้นหาวิธีทำเงินเพิ่ม และพบวิธีนั้นจากคำแนะนำของเพื่อนที่เดินทางมาหาพร้อมกับคำว่า “เงินดิจิทัล”
บทสนทนาระหว่างเธอกับเพื่อนว่าด้วยเงินดิจิทัลเมื่อเดือน พ.ย. 2559 เป็นจุดเริ่มต้นของเรื่องราวทั้งหมด เพื่อนถามเธอว่ารู้จักเงินดิจิทัลหรือไม่ ดาซึ่งติดตามข่าวสารอยู่เป็นประจำตอบไปว่าเคยอ่านเจอบ้าง จากนั้นเพื่อนของเธอก็เปิดวิดีโอยูทิวบ์ให้ดู พร้อมกับให้ข้อมูลว่า “บิทคอยน์” คืออะไร จากนั้นก็แนะนำให้เธอรู้จักกับบริษัทที่ใช้ชื่อว่า “วันคอยน์”
วิดีโอแนะนำบริษัทวันคอยน์ที่เธอได้ดูนั้นเผยแพร่ทางรายการของสถานีโทรทัศน์ เนื้อหาบอกเล่าความเป็นมาของบริษัท ใครเป็นเจ้าของ สร้างความร่ำรวยให้ลูกค้าได้อย่างไร เป็นต้น หลังจากดูจบ ดาคิดว่าบริษัทนี้มีความน่าเชื่อถือมาก และเกือบจะในทันที เพื่อนของเธอก็ยื่นเอกสารข้อมูลแพ็คเกจการลงทุนให้ดู พร้อมกับถามว่าสนใจลงทุนแบบไหนและช่วยประเมินว่าจะได้ค่าตอบแทนเท่าไหร่
“ตอนแรกที่เห็นแล้วรู้สึกตื่นเต้นดีใจมาก รู้สึกว่าเราต้องรวยจากการลงทุนตรงนี้แน่นอน” ดาย้อนเหตุการณ์เมื่อ 4 ปีก่อน “ตอนนั้นยอมรับเลยว่าสนใจมากและเชื่อว่ามันน่าจะทำกำไรได้ดี”
นั่นเป็นจุดเริ่มต้นของการลงทุนที่เปลี่ยนชีวิตเธอ จากที่คาดหวังว่าจะเปลี่ยนสถานะจากชาวสวนยางธรรมดา ๆ เป็นเศรษฐินี ดากลับต้องพบกับสิ่งที่ตรงข้าม
ลงทุนบิทคอยน์ไม่ถึงหนึ่งสัปดาห์หลังจากที่เพื่อนชักชวนเธอไปลงทุนในสกุลเงินดิจิทัล ดาตัดสินใจซื้อแพ็คเกจเริ่มต้นที่มูลค่า 30,000 กว่าบาท โดยเพื่อนของดาอธิบายว่าจากเงินลงทุน 30,000 บาทนี้ เธอจะได้กำไรเป็นหลักแสน และยังได้ “เหรียญ” ไปวางขายได้อีก
บิทคอยน์เป็นเงินดิจิทัล ซึ่งถูกบันทึกไว้ด้วยข้อมูลในระบบคอมพิวเตอร์ และไม่มีตัวแทนมูลค่าในรูปแบบเหรียญหรือธนบัตร ขณะที่เงิน 1 บาทสามารถแบ่งออกเป็น 100 สตางค์ บิทคอยน์ 1 เหรียญสามารถแบ่งย่อยได้ถึง 100 ล้านหน่วย มูลค่าของบิทคอยน์พุ่งขึ้นสูงสุดเป็นสถิติทะลุ 33,000 เหรียญดอลลาร์สหรัฐฯ ต่อเหรียญเมื่อปลายปี 2563
ปัจจุบันบิทคอยน์สามารถใช้ซื้อสินค้าและบริการได้ แต่จำนวนร้านค้าที่รับบิทคอยน์นั้นยังนับว่าน้อยกว่าสกุลเงินปกติมาก นอกจากนี้การโอนและแลกเปลี่ยนบิทคอยน์ข้ามชาติเป็นไปได้อย่างรวดเร็วโดยไม่ต้องเปิดเผยข้อมูลส่วนตัว
นอกจากจับต้องไม่ได้แล้ว บิทคอยน์ยังไม่ได้เป็นของสถาบันการเงินใด ๆ แต่ถูกดูแลโดยเครือข่ายระบบคอมพิวเตอร์ทั่วโลก ที่ช่วยกันจดบันทึกการทำรายการของทั้งระบบพร้อม ๆ กันทุกครั้งที่มีการทำรายการ จึงทำให้การแก้ไขปลอมแปลงนั้นเกิดขึ้นได้ยากมาก เทคโนโลยีที่ว่านี้เรียกว่า บล็อคเชน (blockchain)
บ่อยครั้ง บิทคอยน์ ถูกใช้เป็นชื่อเรียกแทนเงินดิจิทัล หรือ คริปโตเคอร์เรนซี (Cryptocurrency) ทั้งหมด ซึ่งจริง ๆ แล้วมีนับร้อยสกุล อาทิเช่น Litecoin, Ethereum และ Zcash แต่บิทคอยน์ หรือ BTC นั้นได้รับความสนใจมากที่สุด
หลังจากที่ดาลงทุนกับแพ็คเกจเริ่มต้นไปแล้ว เพื่อนของเธอได้ชักชวนให้เธอเข้าเป็นสมาชิกในห้องสนทนาในแอปพลิเคชันไลน์เพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลเกี่ยวกับตลาดบิทคอยน์และความเคลื่อนไหวต่าง ๆ ของบริษัท รวมทั้งไปร่วมฟังสัมมนาที่จัดขึ้นเมื่อวันที่ 27 พ.ย. ณ โรงแรมแห่งหนึ่งในจังหวัดภาคใต้
ก่อนหน้าที่จะเข้าร่วมสัมมนา ได้มีชายผู้หนึ่งโทรศัพท์มาชักชวนให้ร่วมเป็น “สายงาน” เพื่อหาสมาชิกมาร่วมลงทุนซื้อแพ็คเกจ โดยบอก่าเธอจะได้ค่าตอบแทน 10% จากยอดการลงทุนของแต่ละคนที่ชักชวนมาได้ และถ้าเธอมีสายงานเยอะก็จะได้ค่าบริหารทีมและค่าส่วนแบ่งอื่น ๆ อีกมากมายสูงสุดถึง 65% จากยอดที่เธอจะหามาได้
หลังจากที่ตอบตกลงร่วมลงทุนครั้งที่หนึ่งไป เธอได้เข้าร่วมฟังสัมมนาที่จัดขึ้นโดยมีผู้เข้าร่วมกว่า 100 คนโดยครึ่งหนึ่งในนั้นคือสายงานของผู้จัด และเกิดความมั่นใจในบริษัทมากขึ้นอีก จนทำให้เธอลงทุนเพิ่มอีกหนึ่งรอบ
“เราก็หวังอยากจะเป็นมหาเศรษฐี เลยลงทุนซื้อแพ็คเกจไปถึง 3 ครั้ง” ดาเล่า
รอบแรกเธอลงทุนซื้อแพ็คเกจไป 31,740 บาท รอบที่สองลงทุนไป 26,680 บาท และรอบที่สามลงทุนไป 114,724 บาท รวมเงินลงทุนทั้งสิ้น 173,144 บาท
จากนั้นวันที่ 18 ธ.ค. 2559 ทางบริษัทฯ จัดสัมมนาขึ้นอีกในภาคใต้ และหลังจากนั้นก็จัดสัมมนาเชิญชวนให้คนมาลงทุกแทบจะทุกเดือนโดยย้ายจังหวัดไปเรื่อย ๆ ดาตัดสินใจลงทุนครั้งสุดท้ายช่วงเดือน เม.ย. 2560 โดยเธอเชื่อว่าเป็นการลงทุนที่คุ้มค่าและผลตอบแทนสูง
ตลอดเวลาที่เธอลงทุนไป เธอไม่เคยได้อะไรตอบแทนกลับมา และหลังจากนั้นไม่นานเธอมีเหตุจำเป็นที่ต้องใช้เงิน เธอจึงขายแพ็คเกจสุดท้ายคืนให้กับเพื่อนของเธอและได้รับเงินคืนมา 50,000 บาท
แพ็คเกจที่เป็นเครื่องมือในการลงทุนนี้ทางบริษัทนิยามว่าเป็น “แพ็คเกจการศึกษา” และแต่ละแพ็คเกจมีราคาที่แตกต่างกันไป โดยทุกแพ็คเกจจะมีเหรียญที่ทางบริษัทเรียกว่า “โทเคน” โดยจะขึ้นอยู่กับแต่ละแพ็คเกจ ถ้าราคาถูกก็จะมีเหรียญน้อย และเพิ่มขึ้นตามแพ็คเกจการลงทุน
ผู้ชักชวนจะเป็นคนเปิดพอร์ตการลงทุนให้ผู้ลงทุน และก่อนหน้าที่จะได้เหรียญไปแลกเปลี่ยนซื้อขาย ทุกคนจะได้รับโทเคนก่อนซึ่งทางบริษัทได้ทำแอปพลิเคชันขึ้นมาเพื่อให้ผู้ลงทุนเห็นโทเคนของตัวเองในระบบ
ดาอธิบายว่าทางบริษัทบอกทุกคนว่าทันทีที่เข้าระบบเรียบร้อยแล้ว ทุกคนสามารถนำโทเคนที่สามารถเปลี่ยนไปเป็นเหรียญและนำไปแลกเปลี่ยนซื้อขายหรือชำระค่าสาธารณูปโภคต่าง ๆ ได้ในวันจันทร์ถึงศุกร์ โดยทางบริษัทบอกกับผู้ลงทุนว่าจะเปิดเว็บไซต์ให้ทุกคนใช้เป็นกระดานซื้อขายเหรียญและสามารถนำเหรียญดังกล่าวไปใช้กับกระดานสาธารณะอื่น ๆ ได้ด้วย โดยสัญญาว่าจะเปิดให้ใช้งานได้ตอนเดือน เม.ย. 2561
ไม่ชอบมาพากลต่อมาในช่วงเดือน ม.ค. 2561 บริษัทแจ้งผู้ลงทุนว่าจะ “ปิดกระดานชั่วคราว” เพื่อนำบริษัทเข้าตลาดหุ้น และให้นำเหรียญที่มีอยู่ไปใช้งานในเว็บไซต์อีกเว็บหนึ่งของบริษัทเพื่อให้นำเหรียญที่มีไปแลกสินค้าต่าง ๆ บนเว็บไซต์ โดยกระดานซื้อขายเหรียญจะกลับมาเปิดอีกครั้งในเดือน พ.ค. 2561 แต่เมื่อถึงเวลานั้น บริษัทก็ขอเลื่อนการเปิดกระดานสาธารณะออกไปอีก
“คิดว่ามันไม่ใช่แล้ว คิดว่าน่าจะถูกหลอกแน่นอน ถ้าคุณเป็นบริษัทถูกกฎหมายจริงคุณต้องไม่โกหกสิ นี่เลื่อนไปเรื่อย ๆ เลย และก็ไม่บอกเราว่าจะใช้งานได้จริงเมื่อไหร่ด้วย” ดากล่าว
หลังจากที่เห็นท่าทีของบริษัทฯ เธอจึงเริ่มสืบความเป็นมาของบริษัทด้วยตัวเอง เธอเริ่มติดต่อไปยังเพจต่าง ๆ เพื่อขอความรู้ จนได้ข้อสรุปว่าสิ่งที่ตัวเองลงทุนไปนั้นเป็นเรื่องโกหกทั้งหมด เธอเริ่มแบ่งปันเรื่องราวของเธอกับเพจต่าง ๆ จนมีผู้ดูแลเพจคนหนึ่งแนะนำให้เธอไปพบกับผู้เชี่ยวชาญหลายคนใน อ.หาดใหญ่ จ.สงขลาในช่วงเดือน ส.ค. 2561 และหลังจากปรึกษากับผู้ที่อยู่ในวงการการลงทุนจนได้ข้อมูลมากพอ เธอจึงนำหลักฐานทั้งหมดที่มีไปแจ้งความกับตำรวจในเดือน ก.ย. 2561
ระหว่างนั้น เธอยังติดต่อกับเพื่อนที่มาชักชวนลงทุนอยู่และยังพยายามเตือนคนในกลุ่มไลน์ผู้ร่วมลงทุนว่าบริษัทวันคอยน์มีความไม่ชอบมาพากล แต่เธอกลับถูกนำชื่อออกจากกลุ่มและถูกห้ามไม่ให้เผยแพร่ข้อมูลดังกล่าว เธอถูกไล่ออกจากทุกกลุ่มสนทนาเกี่ยวกับการลงทุนเงินดิจิทัลที่เป็นสมาชิก
ดาเล่าให้บีบีซีไทยฟังว่าเธอศึกษาข้อมูลอย่างละเอียดด้วยตัวเองโดยไม่ได้มีทนายให้คำปรึกษา แต่ได้รับคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญประกอบกับหลักฐานที่เธอมีอยู่แน่นหนาจนทำให้เธอชนะคดีมาได้
“พยายามค้นหาข้อมูลจากอินเทอร์เน็ต หรือถ้าเจอทนายก็สะกิดถาม เจอตำรวจก็เข้าไปคุยขอความรู้สะสมมาเรื่อย ๆ” ดาอธิบาย
ดารวบรวมเอกสารทั้งหมดที่เกี่ยวข้องและเดินทางขึ้นมาที่กรุงเทพฯ ในช่วงปี 2561 พร้อมยื่นเรื่องร้องเรียนต่อกรมสอบสวนคดีพิเศษ (ดีเอสไอ) สำนักงานป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน (ปปง.) และศูนย์ปราบปรามอาชญากรรมทางเทคโนโลยีสารสนเทศ สำนักงานตำรวจแห่งชาติ (ศปอส. ตร.)
“มาได้เจอกันอีกครั้งที่ศาล โกรธพวกเขามากเลย ที่โกรธเพราะเขามาหลอกลวงเราและชาวบ้านตาดำ ๆ” ดากล่าว
หลังจากขึ้นศาลในฐานะพยานและเจ้าทุกข์ ศาลได้พิจารณาคดีและมีคำพิพากษาออกมาเมื่อเดือน ส.ค. 2563 ว่าเธอชนะคดี โดยศาลมีคำสั่งให้จำเลยซึ่งเป็นคนไทย 3 คนที่เป็นผู้บริหารบริษัทวันคอยน์ให้คืนเงินให้เธอเต็มจำนวนที่ลงทุนไปและสั่งจำคุกผู้เกี่ยวเกี่ยวข้อง 3 ปี 4 เดือน
“สิ่งที่เราทำไม่ใช่แค่อยากได้เงินคืนอย่างเดียว เราต้องการหยุดขบวนการฉ้อโกงนี้และอื่น ๆ ที่คอยหลอกลวงเอาเงินชาวบ้านที่ไม่รู้เรื่องด้วย อยากให้หยุดหลอกลวงประชาชนได้แล้ว”
จากเหยื่อเป็นผู้ให้ความช่วยเหลือดาบอกว่าทุกวันนี้ยังมีชาวบ้านอีกหลายคนที่ยังเชื่อถือบริษัทนี้อยู่และยังร่วมลงทุนอยู่ทั้ง ๆ ที่คำพิพากษาก็ออกมาแล้วว่าบริษัทฉ้อโกงประชาชน
หลังจากผ่านเหตุการณ์มาแล้วเธอได้ผันตัวองจากเหยื่อกลายมาเป็นผู้ให้คำปรึกษาช่วยเหลือคนในหมู่บ้านของเธอ เกษตรกรสวนยางรายนี้บอกว่าเธอรู้จักรูปแบบของแชร์ลูกโซ่ชนิดต่าง ๆ ทั้งหมดและคอยให้คำปรึกษากับชาวบ้านก่อนที่พวกเขาจะถูกหลอกให้เสียเงินเปล่า เพราะเธอมีประสบการณ์มาก่อน
กลุ่มคนที่ยังเชื่อว่าบริษัทวันคอยน์น่าเชื่อถืออยู่ก็ยังคิดว่าวันหนึ่งพวกเขาจะสามารถนำเหรียญที่มีมาแลกเปลี่ยนเป็นเงินได้จริง ๆ ตอนนี้เว็บไซต์ในการแลกเหรียญเป็นสินค้ายังคงมีอยู่ แต่กระดานแลกเปลี่ยนซื้อขายเหรียญเป็นเงินจริงก็ยังถูกเลื่อนออกไปเรื่อย ๆ จนถึงวันนี้
“ตอนนี้พบว่ามีแชร์ลูกโซ่รูปแบบใหม่ ๆ เข้ามาในหมู่บ้าน คอยหากินกับความลำบากของคน คนที่ทำเราก็รู้ว่าเป็นคนเดียวกัน เลยเข้าไปเตือนชาวบ้านเพื่อป้องกันไม่ให้ตกเป็นเหยื่อของกระบวนการแชร์ลูกโซ่ประเภทต่าง ๆ” ดากล่าว
“อยากจะฝากบอกทุกคนว่ามันไม่มีหรอก อะไรที่ลงทุนระยะสั้น ๆ แล้วได้ผลตอบแทนดี ถ้ามีใครบอกว่าลงทุนหลักหมื่นแล้วจะได้กลับมาเป็นล้านก็อย่าไปหลงเชื่อ มันเป็นไปไม่ได้ อย่าไปฝันลม ๆ แล้ง ๆ ก่อนจะลงทุนกับใครต้องดูใบอนุญาตก่อนว่าถูกกฎหมายหรือไม่ ชวนคนมาลงทุนได้หรือเปล่า”
ชัยยศ ยงค์เจริญชัย
ผู้สื่อข่าวบีบีซีไทย
ข้อจำกัดความรับผิดชอบ:
มุมมองในบทความนี้แสดงถึงมุมมองส่วนตัวของผู้เขียนเท่านั้นและไม่ถือเป็นคำแนะนำในการลงทุน สำหรับแพลตฟอร์มนี้ไม่รับประกันความถูกต้องครบถ้วนและทันเวลาของข้อมูลบทความ และไม่รับผิดชอบต่อการสูญเสียใด ๆ ที่เกิดจากการใช้ข้อมูลในบทความ
บทวิเคราะห์ Bitcoin
แม้ว่า Bitcoin และ Ethereum จะใช้เทคโนโลยีบล็อกเชนและมีแนวคิดแบบกระจายศูนย์เหมือนกัน แต่พวกมันถูกสร้างขึ้นมาเพื่อเป้าหมายที่ต่างกันอย่างสิ้นเชิง Bitcoin ถูกออกแบบมาให้เป็นทางเลือกแทนเงินสดหรือทองคำในโลกดิจิทัล มันมีโครงสร้างที่เรียบง่ายและมุ่งเน้นการเป็นแหล่งเก็บมูลค่า ในทางกลับกัน Ethereum เป็นแพลตฟอร์มที่มีความยืดหยุ่นสูง ใช้สำหรับพัฒนาแอปพลิเคชัน เช่น DeFi (การเงินแบบกระจายศูนย์), NFT (สินทรัพย์ดิจิทัลที่ไม่ซ้ำกัน) และการใช้งานอื่น ๆ ในโลก Web3 การที่ Ethereum สามารถรองรับการเขียนโค้ดในธุรกรรมได้ ทำให้มันกลายเป็น "บล็อกเชนสำหรับนักพัฒนา" และมีความเร็วในการทำธุรกรรมที่เหนือกว่า
บทวิเคราะห์บิตคอยน์
บทวิเคราะห์บิตคอยน์
Pepperstone
VT Markets
ATFX
FOREX.com
IQ Option
OANDA
Pepperstone
VT Markets
ATFX
FOREX.com
IQ Option
OANDA
Pepperstone
VT Markets
ATFX
FOREX.com
IQ Option
OANDA
Pepperstone
VT Markets
ATFX
FOREX.com
IQ Option
OANDA