Hizmet ihracatının yüzde 59'u büyük ölçekli girişimlerden

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), “Girişim Özelliklerine Göre Uluslararası Hizmet Ticareti İstatistikleri, 2021” bültenini yayımladı. TÜİK tarafından ilk defa yayımlanan bülten, uluslararası hizmet ticareti istatistikleri (seyahat hariç) verileri ile yapısal iş istatistikleri ve yabancı kontrollü girişim istatistikleri verileri eşleştirilerek hazırlandı.

Buna göre, 2021'de hizmet ihracatının yüzde 58,7'si, hizmet ithalatının ise yüzde 55,4'ü büyük ölçekli girişimler tarafından yapıldı. Hizmet ihracatının yüzde 7,1'ini yapan 1-9 çalışanı olan mikro ölçekli girişimler, toplam hizmet ihracatı yapan girişimlerin yüzde 69,2'sini oluşturdu.

Çalışan sayısı 10-49 kişi olan küçük ölçekli girişimlerin hizmet ihracatındaki payı yüzde 15,7 iken, 50-249 kişi olan orta ölçekli girişimlerin payı yüzde 18,3 oldu. Girişimlerin yüzde 2,4'ünü oluşturan 250 ve daha fazla kişinin çalıştığı büyük ölçekli girişimler, hizmet ihracatının yüzde 58,7'sini yaptı.

Hizmet ithalatı yapan girişimlerin yüzde 53,3'ünü oluşturan 1-9 çalışanı olan mikro ölçekli girişimler, hizmet ithalatının yüzde 5,6'sını gerçekleştirdi.

Çalışan sayısı 10-49 kişi olan küçük ölçekli girişimlerin hizmet ithalatındaki payı yüzde 9,4, 50-249 kişi olan orta ölçekli girişimlerin payı yüzde 17,2 olarak tespit edildi. Hizmet ithalatının yüzde 55,4'ünü, hizmet ithalatı yapan girişimlerin yüzde 5'ini oluşturan 250 ve daha fazla kişinin çalıştığı büyük ölçekli girişimler yaptı.

ULAŞTIRMA VE DEPOLAMA GİRİŞİMLERİ ÖNE ÇIKTI

Söz konusu dönemde 34 milyar 728 milyon dolar olan hizmet ihracatının, 23 milyar 579 milyon dolarını ulaştırma ve depolama faaliyetindeki girişimlerin gerçekleştirdiği belirlendi.

Bilgi ve iletişim faaliyetindeki girişimlerin hizmet ihracatı 3 milyar 62 milyon dolar olarak kayıtlara geçti. Hizmet ihracatının 2 milyar 935 milyon doları imalat sanayisindeki girişimler tarafından yapılırken, ana faaliyeti finans ve sigortacılık olan girişimlerin hizmet ihracatı 1 milyar 385 milyon dolar oldu.

Hizmet ticaretinde 28 milyar 64 milyon dolarlık ithalatın 8 milyar 978 milyon doları imalat sanayisinde faaliyet gösteren girişimler tarafından yapıldı. Hizmet ithalatının 5 milyar 389 milyon doları, ana faaliyeti toptan ve perakende ticaret olan girişimlerce, 2 milyar 181 milyon doları da finans ve sigorta faaliyetinde bulunan girişimlerce gerçekleştirildi. Bilgi ve iletişim faaliyetindeki girişimler ise 1 milyar 928 milyon dolar hizmet ithalatı yaptı.

Hizmet ticaretinde en yüksek paya sahip taşımacılık hizmetlerinde yapılan ihracatın yüzde 89,5'inin, ithalatın ise yüzde 85,1'inin Türkiye kontrolündeki girişimler tarafından gerçekleştirildiği kayıtlara geçti.

Telekomünikasyon, bilgisayar ve bilgi hizmetleri ihracatında Türkiye kontrollü girişimlerin payı yüzde 49,5 iken, yabancı kontrollü girişimlerin payı yüzde 50,5 oldu. Fikri mülkiyet hakları kullanım hizmetleri ithalatının yüzde 66,7'si, diğer iş hizmetleri ithalatının yüzde 52,7'si yabancı kontrollü girişimler tarafından yapıldı.